ՍՏԱՄՈՔՍ-ԱՂԻՔԱՅԻՆ ՈՒՂՈՒ ՎԵՐԻՆ ՀԱՏՎԱԾՆԵՐԻ ԷՆԴՈՍԿՈՊԻԱ
(ԷԶՈՖԱԳՈԳԱՍՏՐՈԴՈՒՈԴԵՆՈՍԿՈՊԻԱ)

Ներկայացնում է Ցիտո բժշկական կենտրոնի բժիշկ-էնդոսկոպիստ՝ Վարդգես Վագիֆի Հովսեփյանը

Ի՞նչ է ստամոքս աղիքային ուղու վերին հատվածների էնդոսկոպիան կամ էզոֆագոգաստրոդուոդենոսկոպիան (ԷԳԴՍ, գաստրոսկոպիա)
Ստամոքս-աղիքային ուղու վերին հատվածների էնդոսկոպիան՝ էզոֆագոգաստրոդուոդենոսկոպիան, քիչ
ինվազիվ միջամտություն է, որը թույլ է տալիս ախտորոշել և բուժել ստամոքս–աղիքային ուղու վերին
հատվածների հիվանդությունները:
Ստամոքս-աղիքային ուղու վերին հատվածները ներառում են կերակրափողը, ստամոքսը և բարակ աղիքի
սկզբնական հատվածը՝ 12 մատնյա աղին:
Այս միջամտությունը կատարվում է երկար, ճկուն խողովակաձև գործիքի միջոցով, որը կոչվում է էնդոսկոպ
(տվյալ դեպքում՝ գաստրոսկոպ): Էնդոսկոպը սարքավորված է լույսի աղբյուրով և տեսախցիկով, որի
օգնությամբ պատկերը փոխանցվում է էկրանի վրա: Էնդոսկոպը (գաստրոսկոպը) անցկացվում է բերանով,
ըմպանով, կերակրափողով դեպի ստամոքս և 12 մատնյա աղի:

Ի՞նչ է ստամոքս աղիքային ուղու վերին հատվածների էնդոսկոպիան կամ էզոֆագոգաստրոդուոդենոսկոպիան (ԷԳԴՍ, գաստրոսկոպիա)

An esophagogastroduodenoscopy (also called EGD or upper endoscopy) is a procedure that allows the doctor to examine the inside of the esophagus, stomach, and duodenum.

The lesions of the gastrointestinal tract include the esophagus, stomach, and duodenum.

A thin, flexible, lighted tube, called an endoscope, is guided into the mouth and throat, then into the esophagus, stomach, and duodenum.

Էնդոսկոպը սարքավորված է գործիքային, օդի և ջրի համար նախատեսված ուղիներով, ինչը թույլ է տալիս.

  • վերցնել հյուսվածքի կտորներ բիոպսիայի համար,
  • մաքրել հետազոտվող հատվածների լուսանցքը,
  • հեռացնել օտար մարմինները կամ սնունդը , որոնք խցանել են ստամոքս –աղիքային ուղու վերն հատվածները,
  • ներարկել օդ կամ հեղուկ,
  • դադարեցնել արյունահոսությունը,
  • անցկացնել գործիքներ և կատարել միջամտություններ` էնդոսկոպիկ վիրահատությունները, լազերային թերապիան, ստենոզների (նեղացումների) լայնացումը և այլն:

Որոշ դեպքերում էնդոսկոպը կարող է սարքավորված լինել լրացուցիչ իրիգացիոն կանալով, որը նախատեսված է հետազոտության ընթացքում հետազոտվող հատվածի լվացման համար:

Ի՞նչ նպատակով է կատարվում ԷԳԴՍ-ն

EGDS can help find the causes of the following symptoms:

  • երկարատև այրոց,
  • ստամոքս-աղիքային ուղու արյունանոսություն,
  • սրտխառնոց և/կամ փսխում,
  • ցավ որովայնի շրջանում,
  • կլման դժվարացում,
  • unexplained weight loss.

ԷԳԴՍ-ն կատարվում է հետևյալ խնդիրներն ու հիվանդությունները հայտնաբերելու համար.

  • գաստրոէզոֆագեալ ռեֆլյուքս հիվանդություն (ԳԷՌՀ, GERD),
  • նեղացումներ կամ անանցանելիություն,
  • կերակրափողի վարիկոզ լայնացած երակներ,
  • բորբոքում (կարմրածություն, այտուց), խոցեր,
  • բարորակ և չարորակ ուռուցքներ,
  • դիաֆրագմալ ճողվածքներ,
  • քայքայող և թունավոր նյութերի ընդունման հետևանքով առաջացած ախտահարումներ,
  • ցելիակիա,
  • նախաքաղցկեղային վիճակներ, ինչպիսիսն է Բարրետի կերակրափողը,
  • Կրոնի հիվանդություն,
  • ՍԱՏ ինֆեկցիաներ և այլն:

Միջամտություն կարող է կատարվել նաև հետևյալ բուժական նպատակներով.

  • արյունահոսության դադարեցում,
  • պոլիպների և ուռուցքների հեռացում,
  • նեղացած հատվածների լայնացում,
  • օտար մարմինների հեռացում,
  • գաստրոստոմայի տեղադրում,
  • կերակրափողի վարիկոզ լայնացաց երակների լիգավորում,
  • ստամոքսի կամ կերակրափողի վարիկոզ լայնացացած երակների սկլերոթերապիա, կամ սոսինձով խցանում,
  • մետաղական կամ պլաստիկ ստենտերի տեղադրում,
  • ճարպակալումով տառապող հիվանդների մոտ ստամոքսում բալոնի տեղադրում:

Էզոֆագոգաստրոդուոդենոսկոպիան բավականին անվտանգ հետազոտություն է, սակայն գոյություն ունեն դրա հետ կապված որոշակի ցածր ռիսկեր.

  • վարակի ներթափանցում,
  • արյունահոսություն,
  • կերակրոփողի, ստամոքսի կամ 12 մատնյա աղու թափածակում:

Կարող են լինել որոշ հիվանդությունների հետ կապված հատուկ ռիսկեր, որոնք պետք է քննարկել մասնագետի հետ միջամտությունը կատարելուց առաջ:

 

Ինչպե՞ս պատրաստվել հետազոտությանը

  • Ձեր բժիշկը պետք է բացատրի միջամտության էությունն ու նպատակը: Տվեք միջամտության վերաբերյալ Ձեզ հետաքրքրող հարցերը:
  • Հնարավոր է գրավոր համաձայնագրի կամ թույլտվության անհրաժեշտություն հետազոտությունը կամ միջամտությունը կատարելու համար:
  • Տեղեկացրեք Ձեր բժշկին եթե զգայուն եք որոշակի դեղորայքի կամ նյութերի նկատմամբ կամ ունեք ալերգիա:
  • Անհրաժտ է ստուգումանը նախորդող առնվազն 8 ժամերի ընթացքում չուտել և չխմել: Որոշ դեպքերում կարող են տրվել լրացուցիչ ցուցումներ կապված սննդակարգի հետ:
  • Տեղեկացրեք բժշկին հնարավոր հղիության մասին:
  • Տեղեկացրեք բժշկին, եթե ունեք արյան մակարդելիության խանգարումներ, ընդունում եք հակամակարդիչներ, ասպիրին, իբուպրոֆեն կամ այլ դեղորայք, որոնք ազդում են արյան մակարդելիության վրա: Դրանց ընդունումը պետք է դադարեցնել որոշ միջամտություններից առաջ:
  • Եթե ունեք սրտի փականների հետ կապված հիվանդություններ կամ իմունային համակարգի դեֆիցիտ, որոշ միջամտություններից առաջ,ինչպիսիք են օրինակ բալոնային լայնացումը կամ արյունահոսության դադարեցումը, կարող է առաջանալ նախապես հակաբիոտիկներով բուժման անհրաժեշտություն:
  • Միջամտությունները կարող են կատարվել ինչպես հիվանդի արթուն վիճակում , այնպես էլ սեդացիայի, ներերակային կամ ընդհանուր անզգայացման տակ:

Մինչ դուք տվել եք Ձեր համաձայնությունը միջամտությունը կատարելու վերաբերյալ, եղեք վստահ, որ գիտեք հետևյալը.

  • հետազոտության կամ միջամտության անվանումը,
  • ի՞նչ նպատակով է կատարվում հետազոտությունը,
  • ի՞նչ արդյունքներ պետք է ակնկալել,
  • միջամտության առավելություններն ու հնարավոր ռիսկերը,
  • որո՞նք են հնարավոր կողմնակի էֆեկտներն ու բարդությունները,
  • ով է անցկացնելու հետազոտությունը և ինչ որակավորում նա ունի,
  • ինչպիսի՞ հնարավոր ռիսկեր կան հետազոտությունը կամ միջամտությունը չանցնելու պարագայում,
  • կան արդյո՞ք այլընտրանքային հետազոտություններ կամ միջամտություններ,
  • երբ և ինչպես ստանալ հետազոտության արդյունքները:

 

Ի՞նչ ակնկալել հետազոտության ընթացքում

  • Հետազոտությունից առաջ Ձեզ կխնդրեն հանել այն հագուստը, զարդերը և աքսեսուքրները, որոնք կարող են խանգարել միջամտության անցկացմանը, ինչպես նաև հանել ատամների պրոթեզները դրանց առկայության դեպքում:
  • Եթե հետազոտությունը անցկացվում է ներերակային անզգայացումով կամ սեդացիայով, ապա նախապես տեղադրվում է ներերակային կաթետր, որի միջոցով պետք է ներարկվի դեղորայք:
  • Եթե հատազոտությունը կատարվում է անզգայացումով, ապա արյան ճնշումը, սրտի և շնչառության ռիթմերը, արյան մեջ թթվածնի մակարդակը պետք է գտնվեն հսկողության տակ:
  • Հետազոտության ընթացքում սովորաբար հիվանդը պառկած է լինում ձախ կողքի վրա:
  • Փսխման ռեֆլեքսը թուլացնելու նպատակով Ձեր ըմպանում կարող է փչվել անզգայացնող լուծույթ, ինչը օգնում է ավելի հեշտ անցկացնել էնդոսկոպը դեպի կերակրափող:
  • Նախքան հետազոտությունը սկսելը հետազոտվողին խնդրվում է ատամներով պահել հատուկ պլաստիկ խողովակ, որը հետազոտության ընթացքում պաշտպանում է շուրթերն ու ատամները:
  • Երբ ըմպանը թմրում է և հանգստացնող դեղորայքը սկսում է իր ազդեցությունը, բժիշկը անցկացնում է էնդոսկոպը բերանով, ըմպանով և կերակրափողով դեպի ստամոքս և 12 մատնյա աղիք:
  • Հնարավոր է որոշակի ճնշման զգացողություն էնդոսկոպի առաջ անցկացման ընթացքում:
  • Հետազոտոթյունը վերջացնելուց հետո էնդոսկոպը դանդաղ հեռացվում է:

Ի՞նչ ակնկալել հետազոտությունից հետո

Հետազոտությունից հետո որոշ ժամանակ պացիենտը գտնվում է հսկողության տակ և կարող է լքել էնդոսկոպիկ կաբինետը կայուն զարկերակային  ճնշման, սրտի և շնչառության կանոնավոր ռիթմի պարագայում: Եթե հետազոտությունը կատարվել է անզգայացումով, ապա կատեգորիկ արգելվում  է հետազոտությունից անմիջապես հետո տրանսպորտային միջոցների վարումը պացիենտի կողմից:

Խորհուրդ է տրվում չուտել և չխմել մինչև կլման ռեֆլեքսի լրիվ վերականգնումը: Կարող եք զգալ որոշակի թմրածություն կամ ցավ հետազոտությունից հետո մի քանի օրերի ընթացքում, ինչը նորմալ է:

Եթե հետազոտության ընթացքում բժիկը վերցրել է հյուսվածքի կտոր և ուղարկել պաթոհիստոլոգիական քննության, ապա դրա արդյունքները կարող են պատրաստ լինել 10-14 օրվա ընթացքում:

Դուք կարող եք վերադառնալ Ձեր սովորական ակտիվությանը եթե այլ ցուցումներ չկան:

Կապվեք Ձեր բժշկի կամ բուժհաստատության հետ, եթե ունեք հետևյալ գանգատներից մեկը կամ մի քանիսը.

  • բարձր ջերմություն կամ սարսուռ,
  • կարմրածություն, այտուց կամ արյունահոսություն ն/ե կաթետրի տեղից,
  • ցավ որովայնում, սրտխառնոց կամ փսխում,
  • կլման ակտի դժվարացում,
  • սաստկացող ցավ ըմպանում կամ կրծքավանդակում:

Ձեր բժիշկը կարող է այլ ցուցումներ տալ կախված Ձեր վիճակից: