Որպես ոչ ինվազիվ ախտորոշման մեթոդ՝ ուլտրաձայնային հետազոտությունը (ՈՒՁՀ, սոնոգրաֆիա) ամենաինֆորմատիվ մեթոդներից է: Այն լայնորեն կիրառվում է ամենատարբեր հիվանդությունների ախտորոշման համար: Հետազոտության ժամանակ կիրառվող ուլտրաձայնային ալիքների չափաքանակն անվնաս է մարդու առողջության համար: Ուլտրաձայնային հետազոտությունը կիրառվում է հիվանդությունների ախտորոշման, ախտաբանական գործընթացի պարբերական հսկողության և բուժման արդյունքների գնահատման նպատակով:

«Ցիտո» բժշկական կենտրոնը հագեցած է 3D/4D տեխնոլոգիայի «TOSHIBA Aplio 500platinum» ուլտրաձայնային համակարգով, որը ապահովում է անթերի պատկերի ստացում՝ անկախ այցելուի մարմնակազմական առանձնահատկություններից և օրգանների տեղակայման խորությունից: Գունավոր և սպեկտրալ դոպլերոգրաֆիայի մեթոդներից բացի, համակարգում կիրառվում է նաև «Advanced Dynamic Flow» եզակի տեխնոլոգիան, որով կարելի է բարձր տարածական և ժամանակային վերլուծությամբ ստանալ անոթային հունի պատկերը` ընդհուպ մինչև մազանոթային ցանցը: «Aplio 500 platinum»-ը ունի հատուկ ծրագրեր` ներքին օրգանների որակական և քանակական փոփոխությունների գնահատման համար: Դրանք են.

– կոմպրեսիոն էլաստոգրաֆիան` հյուսվածքների էլաստիկության որակական և քանակական գնահատման համար
(«ELASTO Q»ն ՈւՁՀ-ի բնագավառում ամենանոր և ամենահեռանկարային մեթոդներից մեկն է, որի հիմքում ընկած է տարբեր հյուսվածքների էլաստիկության յուրահատկությունը)

– Էխոկարդիոգրաֆիկ առանձնահատուկ ծրագրերը` հյուսվածքային դոպլերի ռեժիմում արդյունքների քանակական վերլուծության հնարավորությամբ
ՈՒլտրաձայնային հետազոտոթյան առավելություններն են՝ ճառագայթման վտանգի բացակայություն – այս մեթոդն անվտանգ է նույնիսկ հղիների և երեխաների համար, բազմակի կրկնության հնարավորություն, հետազոտության անցավ ընթացք, հետազոտության արդյունքների արագ ստացում, բարձր ինֆորմատիվություն, հիվանդության ամենավաղ շրջաններում ախտորոշման հնարավորություն։

Հետազոտվում են մակերեսորեն տեղակայված փափուկ հյուսվածքները՝ մկաններ, ենթամաշկային ճարպաբջջանք:

Գերձայնային ալիքի միջոցով հնարավոր է հետազոտել նաև պերիֆերիկ նյարդերը:
Այն թույլ է տալիս տեսնել նյարդը ամբողջ երկայնքով, չափումներ կատարել, որոշել ախտաբանական փոփոխությունների առկայությունը:

Մեթոդը կիրառվում է նյարդերի մինշարք ախտաբանական վիճակների դեպքում, որոնք են՝

  • նյարդի վնասվածք` սալջարդ, ձգում, պատռվածք, կտրում և այլն
    նեյրոպաթիաներ
  • նյարդի ոչ տրավմատիկ սուր և խրոնիկ ախտահարումներ
  •  նյարդերի նորագոյացություններ` նևրոմաներ, շվանոմաներ և այլն

Բոլոր այս վիճակները բերում են համապատասխան հատվածի ցավի, թմրածության, տարազգացողության, հնարավոր է նաև մկանային ատրոֆիայի:

Էխոսրտագրություն(ЭХО)-ը պարտադիր ցուցված է նրանց, ովքեր կրծքավանդակում ունեն ցավեր, հևոցի զգացողություն, սրտխփոցներ, զարկերակային ճնշման բարձրացումներ, գլխացավեր, գիտակցության կորուստ, սրտի արատ և այլն:Էխոսրտագրությունը հնարավորություն է տալիս գնահատելու սրտի կառուցվածքային առանձնահատկությունները՝ սրտի խոռոչների չափերը, սրտամկանի կծկողականությունը, փականային ապարատը, հայտնաբերել սրտի բնածին և ձեռքբերովի արատները, սրտամկանի սնուցման խանգարումները: Էխոսրտագրությունը կարելի է կատարել բազմաթիվ անգամ. այն բացարձակ անվտանգ հետազոտություն է ցանկացած տարիքում անցնելու համար և ցուցված է նաև հղիության ժամանակ:

Կրծքագեղձի ուլտրաձայնային հետազոտությունը թույլ է տալիս ախտորոշել հետևյալ փոփոխությունները.

  • մաստոպաթիաներ
  • բարորակ և չարորակ գոյացություններ
  • ներծորանային պապիլոմատոզի նախնական ախտորոշում
  • ծորանների վիճակի գնահատում
  • բորբոքային օջախների (մաստիտի) ախտորոշում
  • թևատակի լիմֆատիկ հանգույցների վիճակի գնահատում

Դուպլեքս  հետազոտությունը անոթների գերձայնային հետազոտությունն է, որի ժամանակ ուսումնասիրվում են մագիստրալ և ծայրամասային անոթների կառուցվածքային և ֆունկցիոնալ առանձնահատկությունները, անոթների պատերի վիճակը, լուսանցքը, գնահատվում է արյան հոսքի ցուցանիշները ներկա ժամանակում:

Ցիտո բժշկական կենտրոնում կատարվում են հետևյալ հետազոտությունները ՝

  1. Վերին վերջույթների մագիստրալ անոթների դուպլեքս,
  2. Ստորին վերջույթների մագիստրալ անոթների դուպլեքս,
  3. Պարանոցի անոթների դուպլեքս։

Վերին վերջույթների անոթների դուպլեքս հետազոտության ցուցումները ՝

  1. Վերին վերջույթների այտուցվածություն,
  2. Վերին վերջույթների վրա կարմրած, ցավոտ օջախներ,
  3. Վերին վերջույթների ցավ և թմրածություն հանգստի ժամանակ և հատուկ դիրքերում։

Ստորին վերջույթների անոթների դուպլեքս հետազոտության ցուցումները ՝

  1. Ստորին վերջույթների այտուցվածություն (թրոմբերի առկայությունը ժխտելու, և դրանց վտանգի աստիճանը գնահատելու նպատակով),
  2. Ստորին վերջույթների վրա կարմրած, ցավոտ օջախներ,  լայնացած լարանման երակներ,
  3. Քայլելիս սրունքի կամ ազդրերի շրջանում առաջացող ցավեր և մկանային կծկումներ,
  4. Շաքարային դիաբետ,
  5. Անոթային վիրահատություններից առաջ կամ անոթների վրա կատարած միջամտություններից /զոնդավորումից/ հետո, այլ վիրահատություններից առաջ, որպես պրոֆիլակտիկա,
  6. Արյան մեջ խոլեստերինի, տրիգլիցերիդների բարձր մակարդակ։

Պարանոցի /էքստրակրանիալ/ դուպլեքս հետազոտության ցուցումները

  1. Գլխացավ, գլխապտույտ (գիտակցության կորուստ),
  2. Վերջույթների միակողմանի թմրածություն և խոսքի խանգարումներ,
  3. Արյան մեջ խոլեստերինի, տրիգլիցերիդների բարձր մակարդակ,
  4. Պարանոցի շրջանում անոթազարկի զգացողություն,
  5. Պարանոցի շրջանի երկարատև անհասկանալի ցավեր։

Էլաստոգրաֆիան ժամանակակից գերձայնային հետազոտություն է, որը հնարավորություն է տալիս ուսումնասիրել հյուսվածքների պնդությունն ու ճկունությունը:

Ֆոլիկուլոմետրիան, որն իրականացվում է  (ՈՒՁՀ սքրինինգի) միջոցով, հրաշալի միջոց է ֆոլիկուլի աճին հետևելու համար:

Փոշտի սոնոգրաֆիկ հետազոտություն.

  • օրխիտ
  • էպիդիդիմիտ
  • հիդրոցելե
  • նորագոյացություններ
  • վարիկոցելե

Լիմֆատիկ հանգույցների ուլտրաձայնային հետազոտությունը թույլ է տալիս ախտորոշել հետևյալ զոնաները (շրջանները).

  • պարանոցային լիմֆային հանգույց
  • թևատակի լիմֆային հանգույց
  • աճուկային լիմֆային հանգույցի հետազոտություն՝ չափերի, ձևի գնահատում և այլն

Օրթոպեդիայում և ռևմատոլոգիայում հոդերի սոնոգրաֆիան օգտագործվում է և՛ որպես ախտորոշման եղանակ, և՛ որպես բուժման եղանակ: Ի տարբերություն այլ առավել հայտնի թանկ հետազոտությունների (MRI և CT), հոդերի սոնոգրաֆիան դինամիկ հետազոտություն է, ինչը թույլ է տալիս հոդը հետազոտել շարժման ժամանակ՝ ուշադրություն դարձնելով ցավոտ կետերի վրա: Սոնոգրաֆիայի օգնությամբ կատարվում են տարատեսակ բժշկական միջամտություններ, այդ թվում նաև ներհոդային կամ միջջլային ներարկումներ: Փափուկ հյուսվածքների և հոդերի սոնոգրաֆիան օգտագործվում է տարբեր տեսակի գոյացությունների պունկցիաների և բիոպսիաների նպատակով՝ սոնոգրաֆիայի օգնությամբ հայտնաբերվում է գոյացությունը և միլիմետրային ճշգրտությամբ իրականացվում է մանիպուլյացիան:

Վահանաձև գեղձի ուլտրաձայնային հետազոտությունը թույլ է տալիս ախտորոշել դրա հետևյալ փոփոխությունները.

  • վահանաձև գեղձի չափերի և ծավալի գնահատում
  • վահանաձև գեղձի դիֆուզ փոփոխություններ
  • վահանաձև գեղձի հանգույցների ախտորոշում
  • վահանաձև գեղձի բարորակ և չարորակ գոյացությունների ախտորոշում

Որովայնի օրգանների սոնոգրաֆիան թույլ է տալիս հետազոտել և ախտորոշել

Լյարդի
• Լյարդի չափերի փոփոխությունները
• Լյարդի հյուսվածքի փոփոխությունները
• Լյարդի բարորակ և չարորակ գոյացությունների ախտորոշում
• Լյարդային երակների և զ/ե-ի չափերի փոփոխությունը

Լեղապարկ

• Լեղապարկի ձևի և չափերի գնահատում
• Լեղապարկի պատերի հաստության գնահատում
• Լեղապարկի գոյացությունների ախտորոշում/պոլիպ և այլն/
• Լեղապարկի քարերի ախտորոշում
• Լեղու թանձրության գնահատում

Ենթաստամոքսային գեղձի
• Ենթաստամոքսային գեղձի չափերի գնահատում
• Ենթաստամոքսային գեղձի հյուսվածքի գնահատում
• Վիրսունգյան ծորանի լայնության գնահատում
• Ենթաստամոքսային գեղձի գոյացությունների ախտորոշում

Երիկամներ
• Երիկամների չափերի գնահատում
• Բաժակ-ավազանային համակարգի գնահատում
• Երիկամների քարերի և ավազի առկայության ախտորոշում
• Երիկամների գոյացությունների ախտորոշում/բարորակ և չարորակ/

Միզապարկ
• Միզապարկի պատերի գնահատում
• Միզապարկի գոյացությունների ախտորոշում

Փայծաղ
• Չափերի և ձևի գնահատում
• Փայծաղի հյուսվածքի գնահատում
• Փայծաղի գոյացությունների ախտորոշում

Փոքր կոնքի օրգանների սոնոգրաֆիան թույլ է տալիս ախտորոշել և գնահատել

Արգանդի
• Ձևի,չափերի և տեղակայման գնահատում
• Միոմետրիումի փոփոխությունների ախտորոշում
• Արգանդի բարորակ և չարորակ գոյացությունների ախտորոշում

Էնդոմետրիումի
• Հաստության և համասեռության գնահատում
• Էնդոմետրիումի գոյացությունների ախտորոշում

Ձվարանների
• Չափերի,տեղակայման և ձևի գնահատում
• Ֆոլիկուլոմետրիա
• Ձվարանների գոյացությունների ախտորոշում
• Ձվարանների և արգանդափողերի բորբոքային հիվանդությունների ախտորոշում
• Փոքր կոնքի խոռոչում հեղուկի կուտակման ախտորոշում

Հղիություն
• Հղիության 1-ին եռամսյակի սկրինինգ