Մարդու օրգանիզմը չի կարող լիարժեք գործել առանց վիտամինների հավասարակշռված ընդունման։

Այդ վիտամինների շարքում առանձնահատուկ դեր ունեն B խմբի վիտամինները, որոնք մասնակցում են էներգետիկ նյութափոխանակությանը, արյունաստեղծման գործընթացին և նյարդային համակարգի առողջությանը։
Հատկապես կարևոր են վիտամին B9 (ֆոլաթթու) և վիտամին B12 (կոբալամին), որոնց պակասը կարող է հանգեցնել լուրջ առողջական խնդիրների։

Վիտամին B9 (ֆոլաթթու) անբավարարության ախտանշաններ

Ֆոլաթթուն անհրաժեշտ է բջիջների բաժանման և նոր բջիջների առաջացման համար, ուստի դրա պակասը հատկապես արագ արտահայտվում է այն հյուսվածքներում, որոնք արագ են թարմանում՝ արյունաստեղծ համակարգ, մարսողական ուղի և մաշկ։

Ֆոլաթթվի պակասի դեպքում հաճախ զարգանում է մեգալոբլաստային անեմիա, որի ժամանակ արյան մեջ ձևավորվում են խոշոր, բայց «անարդյունավետ» էրիթրոցիտներ։

Հիմնական ախտանշանները՝

  • Թուլություն, արագ հոգնածություն, գլխապտույտ
  • Մաշկի գունատություն՝ հեմոգլոբինի նվազման պատճառով
  • Շնչառության դժվարություն և սրտի արագ զարկ
  • Լեզվի և բերանի խոռոչի բորբոքում
  • Մարսողական խանգարումներ՝ ախորժակի կորուստ, դիարեա, քաշի նվազում
  • Դեպրեսիվ տրամադրություն կամ դյուրագրգռություն

Վիտամին B12-ի դեֆիցիտի ախտանշաններ

Վիտամին B12-ի պակասը նույնպես առաջացնում է մեգալոբլաստային անեմիա, սակայն ունի մի շատ կարևոր առանձնահատկություն՝ այն ազդում է նաև նյարդային համակարգի վրա։

Բնորոշ ախտանշաններ՝

  • Թմրածություն կամ ծակծկոց ձեռքերի և ոտքերի մեջ
  • Քայլելու դժվարություն, հավասարակշռության խանգարում
  • Հիշողության թուլացում, շփոթություն, երբեմն՝ դեմենցիա
  • Հոգնածություն, գունատություն, թույլություն
  • Լեզվի բորբոքում և ցավ
  • Ախորժակի կորուստ

Այս նյարդաբանական փոփոխությունները կարող են դառնալ անշրջելի, եթե B12-ի պակասը երկար ժամանակ չշտկվի։

Ինչպե՞ս տարբերակել B9 և B12 դեֆիցիտը

Երկու վիտամինների պակասն էլ կարող է առաջացնել նույն անեմիայի տեսակը՝ մեգալոբլաստային անեմիա։ Այդ պատճառով ախտորոշման համար անհրաժեշտ է արյան լաբորատոր հետազոտություն, որը որոշում է վիտամինների մակարդակը։

Կարևոր է հիշել․

  • Ֆոլաթթվի (B9) մեծ դոզան կարող է ժամանակավորապես վերացնել անեմիայի ախտանշանները, սակայն եթե իրական խնդիրը B12-ի պակասն է, ապա դա կթաքցնի նյարդային համակարգի վնասման ընթացքը։
    Այդ պատճառով ցանկացած անեմիայի կամ նյարդաբանական ախտանշանի դեպքում պետք է դիմել բժշկի՝ ճիշտ ախտորոշման և նպատակային բուժման համար։

Վիտամին B խմբի դերը օրգանիզմում

B խմբի վիտամինները՝ B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12, միասին ապահովում են օրգանիզմի կենսական ֆունկցիաները։

  • Մասնակցում են էներգիայի արտադրությանը սննդից
  • Ակտիվացնում են նյարդային համակարգի գործունեությունը
  • Աջակցում են մաշկի, մազերի և եղունգների առողջությանը
  • Նպաստում են հորմոնների և ֆերմենտների սինթեզին
  • Ապահովում են բջիջների աճն ու վերականգնումը

Վիտամին B9 և B12-ի պակասը հաճախ չի արտահայտվում անմիջապես, սակայն երկարաժամկետ առումով կարող է հանգեցնել լուրջ հետևանքների՝ անեմիա, նյարդաբանական խանգարումներ, հիշողության կորուստ։

  • Պարբերաբար ստուգեք վիտամինների մակարդակը
  • Ընդունեք բազմազան և հավասարակշռված սնունդ
  • Իսկ անեմիայի կամ նյարդային ախտանշանների դեպքում՝ անպայման դիմեք մասնագետի։

Բաժնի այլ նյութերի ծանոթանալու համար անցե՛ք Բլոգ բաժին։